Uciec przed cieniem

Akcja rozgrywa się na Sycylii na górze Etna. Zaczyna się od monologu otwierającego Silenusa, który opowiada o tym, jak on i satyrowie, którzy są jego niewolnikami i zwolennikami, zostali zniewoleni przez giganta Cyklopa (nazwanego przez niego Polifemem). Satyrowie są teraz zmuszeni, by pracować dla Cyklopa i paść jego trzodę. Następnie Odyseusz, który zgubił drogę do domu w podróży po wojnie trojańskiej, przybywa ze swoimi głodnymi żeglarzami. Spotykają Silenusa i oferują zamianę wina na żywność. Będąc sługą Dionizosa Silenus nie może się oprzeć zdobyciu wina, mimo że żywność nie należy do niego. Ale wkrótce przybywa Cyklop i Silenus oskarża Odyseusza o kradzież jedzenia. Ostatecznie Odyseusz zwycięża Polifema i wszystko dobrze się kończy.

„Cyrulik sewilski” (wystawiony w 1775) oraz „Wesele Figara” (wystawione w 1784), nazwane były przez Napoleona „rewolucją w czynie”, a przez Marię Antoninę „okropną sztuką”. Obie komedie stały się tematami librett wielu słynnych kompozytorów, m.in. Mozarta – „Wesele Figara” (1786) i Rossiniego – „Cyrulik sewilski” (1816). „Wesele Figara” wywołało niespotykaną dotąd rewolucję w literaturze. Opowiada bowiem o starciu sługi-plebejusza z panem hrabią, co więcej – sługa właśnie okazuje się tu bardziej przebiegły i zaradny. Wywraca więc Beaumarchais cały ustrój społeczny ówczesnej Europy, pośrednio inspirując przy tym lud do wielkiej rewolucji francuskiej. Historia ujęta w dwóch sztukach znalazła kontynuację w późniejszej „Występnej matce” (wystawionej w 1792), uważanej za utwór znacznie słabszy od poprzednich. (Za Wikipedią).

Akcja książki „Kiedy się znów zobaczymy” rozgrywa się w latach 1937–1946 i opowiada o losach trzech rodzin.

We wsi Konojady, niedaleko Brodnicy, mieszka Franciszka, która wcześnie owdowiała i sama wychowuje siedmioro dzieci, lecz to ciężar ponad jej siły. Z wielkim bólem wysyła więc dwóch synów do nielubianej siostry męża – tam będzie im na pewno lepiej. Zamożnym gospodarzom na kurpiowskiej wsi, Julianowi i Paulinie Gwiazdorom, wiodło się zgoła odmiennie – w miarę dostatnio. Rodzina Ruszczyków z kolei w pogoni za pracą i lepszym życiem wyemigrowała do Francji.
Wraz z wybuchem wojny nadszedł czas wielkich zmian. Trudy codziennego życia w przedwojennej Polsce zmieniają się w koszmar II wojny światowej. Plany i marzenia skryły się w najgłębszych zakamarkach, a normalnością stała się walka o przetrwanie.
Wśród wojennej zawieruchy rodziny zostały rozdzielone. Brak aktualnych wiadomości od dzieci wywoływał ciągły niepokój i strach. W każdym domu bez końca zadawano sobie pytanie: „Kiedy się znów zobaczymy?”.
Co połączy te rodziny? Koszmar wojny czy radość wyzwolenia? A może miłość? Czy w sercach bohaterów zagości jeszcze szczęście i radość?

Kroatywni. Dramat chorwacki po 1990 roku. Wybór tekstów powstał na podstawie antologii współczesnego dramatu chorwackiego pt. Odbrojavanje (Odliczanie), którą zestawił Leo Rafolt, a wydała w 2007 roku Zagrzebska Szkoła Slawistyczna. Leo Rafolt jest też autorem wstępu do niniejszego wyboru, wstępu, który ma na celu zaprezentowanie polskiemu czytelnikowi kondycji dramatu i teatru chorwackiego po 1990 roku. W Kroatywnych... oprócz siedmiu dramatów pochodzących z Odliczania (są to dramaty Lady Kaštelan, Mate Matišicia, Asji Srnec‑Todorović, Filipa Šovagovicia, Teny Štivičić, Milko Valenta, Tomislava Zajeca) znalazły się jeszcze trzy utwory wybrane przez zespół realizujący projekt (utwory Dubravko Mihanovicia, Marijany Noli i Borivoja Radakovicia). Każdy z tych tekstów był w Chorwacji nagradzany i/lub uwzględniany w którejś z opublikowanych antologii współczesnego dramatu (z wyjątkiem Diwy Marijany Noli, której premiera odbyła się w 2011 roku). Jednocześnie żaden z nich nie został jeszcze przełożony na język polski. Idea zapoznania czytelnika polskiego z tendencjami panującymi w dramacie chorwackim od lat dziewięćdziesiątych XX wieku stanowiła główne kryterium niniejszego wyboru. Wybór ten jest uzupełnieniem tego obrazu dramatu i teatru chorwackiego, jaki wyłania się z już przetłumaczonych i wystawionych utworów. Z jednej strony lektura prezentowanych dramatów pokazuje czytelnikowi współczesną Chorwację, zupełnie inną niż ta, z jaką się styka turysta spędzający wakacje nad przepięknym wybrzeżem Morza Adriatyckiego. Z drugiej strony nietrudno odnieść wiele sytuacji ukazanych w poszczególnych utworach do polskiej rzeczywistości i odnaleźć w niej analogiczne zjawiska. W Kroatywnych... są utwory zabawne i przerażające, podejmujące ważne, uniwersalne tematy i pokazujące problemy, z jakimi boryka się dzisiaj społeczeństwo chorwackie. Recenzje książki ukazały się: - w czasopiśmie „Nowe Książki” 10/2012, s. 40–41, - w tygodniku „Angora” nr 46 (18.11.2012), s. 60.

Medea – tragedia Eurypidesa, oparta na micie o Jazonie i Medei, wystawiona po raz pierwszy w 431 roku p.n.e. Akcja skupia się na czynach Medei, barbarzynki, żony Jazona. Jej pozycja w greckim świecie staje się zagrożona, kiedy Jazon porzuca ją dla greckiej księżniczki Koryntu. Medea mści się na Jazonie, zabijając jego nową żonę oraz swoje dzieci z nim. Potem ucieka do Aten, by zacząć nowe życie.

Publikacja zawiera 19 utworów wybitnego starożytnego greckiego dramaturga Eurypidesa (ur. ok. 480 p.n.e., zm. 406 p.n.e.). Są to: I. Tragedie niewieście: Alkestis. Medea. Hippolytos uwieńczony. Hekabe. Ifigenia w Aulidzie. Ifigenia w Tauryi. II. Tragedie wojenne i ateńskie. Heraklidzi. Andromache. Błagalnice. Ion. Trojanki. Fenicyanki. III. Tragedie ludzi zwyczajnych: Elektra. Helena. Cyklop. IV. Tragedie szału: Herakles Szalejący. Orestes. Bachantki. V. Dodatek: Rhesos.