Fenomen mangi i anime w środowisku młodzieży

W rozprawie zaprezentowano problematykę kształtowania struktury architektoniczno-urbanistycznej i przekształcania Poznania w okresie Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej oraz przedstawiono znaczenie tego miasta na architektonicznej mapie Polski i Europy. Książkę otwiera wprowadzenie, w którym poza kryteriami wyboru tematu podano bieżący stan badań oraz scharakteryzowano źródła i literaturę przedmiotu. Omówiono rynek inwestora i organizację pracy projektowej, scharakteryzowano środowisko twórcze oraz nakreślono historię szkolnictwa architektonicznego w Poznaniu. W następnych rozdziałach przedstawiono syntetyczny opis zagadnień związanych z planowaniem przestrzennym w omawianym okresie oraz analityczne studium i przegląd najważniejszych realizacji i projektów z lat 1945-1989 w układzie częściowo chronologicznym, a częściowo tematycznym. Wiąże się to ściśle z ówczesnymi dyrektywami lokalnych i centralnych ośrodków władzy i akcentowaniem specyficznych dziedzin życia, np. odbudowy miasta ze zniszczeń wojennych, budownictwa mieszkaniowego, rozwoju przemysłu, rozbudowy zespołów śródmiejskich, czy też Międzynarodowych Targów Poznańskich. Przyjęto podział okresu 1945-1989 na cztery przedziały: 1945-1956, 1956-1970, 1970-1980 oraz 1980-1989. Konstruując układ prezentowanej książki, położono dodatkowy nacisk na te zagadnienia, którym w poszczególnych okresach poświęcano największą uwagę – związane z budownictwem mieszkaniowym, budownictwem na potrzeby szkolnictwa wyższego, służby zdrowia oraz sportu i rekreacji, a także z architekturą sakralną; wybrane obiekty opisano i poddano analizie porównawczej. Kolejna część pracy ma charakter autorskiej syntezy obejmującej wybrane kwestie istotne dla obecnego kształtu miasta ze szczególnym uwzględnieniem wpływów ideowych i odniesień do ówczesnych realizacji krajowych i zagranicznych. Są to zdaniem autora najważniejsze zagadnienia okresu socrealizmu: przebudowa śródmieścia, architektura mieszkaniowa, rola obiektów szkolnictwa wyższego czy Międzynarodowych Targów Poznańskich. Uzupełniono je licznymi odniesienia do ówczesnych modelowych i uznanych rozwiązań projektowych. W syntetycznej części pracy wykorzystano hermeneutyczne podejście do analizy historyczno-architektonicznej, rozpoczynając interpretację od indywidualnego doświadczenia przestrzennego in situ, a kończąc na ujęciu postkolonialnym i poststrukturalistycznym. Pracę zakończono podsumowaniem na temat roli architektury modernistycznej w przestrzennym obrazie miasta. W ostatniej części publikacji zamieszczono aneksy (a w nich m.in. biogramy najważniejszych poznańskich architektów, wykaz konkursów architektonicznych dotyczących Poznania oraz listę miejscowych obiektów i zespołów przeznaczonych do ochrony), a także wybraną bibliografię i wykaz zaprezentowanych ilustracji wraz ze źródłami.

Książka jest próbą syntetycznego opisu estetyki pragmatycznej, jednego z najprężniej rozwijających się nurtów we współczesnych badaniach w dziedzinie estetyki. Autor rozwija wątek otwartości perspektywy badawczej estetyki pragmatycznej. Koncentruje się na aspekcie cielesnego ugruntowania doświadczenia estetycznego poprzez uzasadnianie pojęcia myślenia wcielonego i znaczeń wcielonych. Chce w ten sposób odpowiedzieć na pytania: czy artysta w trakcie procesu twórczego myśli równie uważnie jak naukowiec? w jaki sposób w doświadczeniu estetycznym pojawiają się znaczenia? dlaczego nowe zjawiska w sztuce bardzo często wywołują w nas opór i niechęć? Estetykę pragmatyczną zapoczątkował John Dewey publikując w 1934 roku książkę Sztuka jako doświadczenie, a od końca XX wieku twórczo rozwija jej wątki m.in. amerykański estetyk Richard Shusterman.

Nagroda im. Stefana Morawskiego.

Książka przedstawia fundacje artystyczne trzech prominentnych przedstawicieli rodu Paców linii kanclerskiej w XVII w. Aktywność na niwie sztuki podkanclerzego litewskiego Stefana Paca i jego synów: Krzysztofa Zygmunta i Mikołaja Stefana została omówiona na tle ich biografii i formacji kulturowo-estetycznej w kontekście szerokiej panoramy dziejów państwa polsko-litewskiego. Jest to pierwsza w literaturze przedmiotu analiza dokonań nieco dziś zapomnianych postaci dawnej Rzeczypospolitej.

Ars longa, vita brevis – sztuka długa, życie krótkie – sentencja Hipokratesa, pierwotnie odnosząca się do medycyny, weszła trwale do kultury jako fundament myślenia o sztuce. Sztuce w późniejszym rozumieniu, pojmowanej jako twórczość artystyczna. Jako maksyma przyjęła się w wersji skróconej, niosąc przesłanie apologetyczno-konsolacyjne: choć życie nasze jest krótkie, sztuka nadal trwa. Jej pełne brzmienie ma jednak sens odmienny, nieoparty na prostym przeciwstawieniu, bogatszy: Ars longa, vita brevis, occasio praeceps, experimentum periculosum, iudicium difficile – sztuka długa, życie krótkie, okazja ulotna, doświadczenie niebezpieczne, sąd niełatwy. Te zapomniane człony słynnej sentencji ofiarowują pojęciowe ramy niespodziewanie przylegające do sztuki współczesnej, w której mało wiary w trwałość i trwanie, a więcej ulotnych okazji i niebezpieczeństwa doświadczeń. Dlatego i sąd o niej tak trudny. Idąc tropem Hipokratesowych kategorii, widzimy, że nawet optymistyczna ars longa rodzi się wśród buntów, niepowodzeń, nieporozumień, niemożności, które wszak dzieje sztuki współtworzą. I paradoksalnie, chociaż awangardy narzuciły progresywny, agresywny i transgresywny obraz twórczości, to właśnie w sztuce XX wieku utrata i niespełnienie stały się jej niezbywalną częścią, niemal wyznaczając najważniejsze osie jej rozwoju.

ARS VETUS ET NOVA. Tom XXXI
Książka przybliża postać Karola Kremera - jednego z najważniejszych architektów I połowy XIX wieku, zasłużonego w dziedzinie konserwacji zabytków i badań nad dziejami polskiej sztuki. Autorce udało się dookreślić oeuvre Kremera, weryfikując narosłe wokół niego mity, zdefiniować specyfikę twórczości architekta, a także pokazać jego wkład - jako wieloletniego zwierzchnika lokalnych służb budowlanych - w kształtowanie nowego języka formalnego współczesnej mu generacji. W książce podjęto ponadto próbę scharakteryzowania architektury powstałej w kręgu oddziaływania krakowskiego urzędu budownictwa. W tym zakresie praca odsłoniła mechanizmy funkcjonowania lokalnego środowiska architektonicznego, przyniosła analizę najważniejszych realizacji budowlanych i konserwatorskich, pokazała drogi przenikania do Krakowa zachodnioeuropejskich wpływów oraz stopień i charakter ich recepcji.

Kolorem ludzie posługują się intencjonalnie we wszystkich kulturach, a jednocześnie używają go w sposób bardzo zróżnicowany – zarówno w zakresie „palety” barw, jak i przypisywanych jej znaczeń oraz celów jej zastosowania. Kolor może więc znaleźć się w centrum debaty dotyczącej uniwersalizmu i różnorodności kulturowej. Dzięki niemu możemy odkrywać różnice istniejące między kulturami (np. kolor żałoby: w Polsce czerń, w Japonii biel; kolory tradycyjnych strojów: indygo Tuaregów, czerwień Masajów), ale też z przemian zachodzących w obrębie jednej kultury. Za pomocą koloru próbujemy również charakteryzować pewne zjawiska w kulturze, a nawet całe kultury (np. „czarna msza”, „czarne koszule”, „białe kołnierzyki”, „białe plamy w historii”, „pomarańczowa rewolucja”, „green peace”, rasa żółta, rasa biała, kultura „czarnej Afryki”, szarzyzna epoki PRL-u czy „think pink” jako synonim kultury amerykańskiej). Książka ta w całości poświęcona jest analizie funkcji i znaczeń kolorów występujących w różnych sferach życia kulturowego (od tekstów autorów łacińskich poprzez średniowieczne kodeksy iluminowane aż po sztuki teatralne Bergmana, filmy Kieślowskiego czy debaty telewizyjne oraz widowiska sportowe i młodzieżowe subkultury).Książka podzielona została na pięć dużych rozdziałów: I. Kolor w słowie II. Kolor w obrazie III. Kolor w teatrze i w filmie IV. Kolor w mediach i przestrzeni publicznej V. Kolor a tożsamość indywidualna i zbiorowa. Publikację otwierają więc refleksje nad znaczeniem słowa „kolor”, zamykają zaś rozważania dotyczące koloru jako takiego i roli, jaką spełnia on w rzeczywistości społecznej. Znaleźć możemy tutaj zatem szeroki wachlarz zagadnień – począwszy od kwestii etymologicznych związanych z kolorami, a skończywszy na ich funkcjach perswazyjnych i marketingowych.